oog voor details
VogelFotografie in Extremadura
Extremadura is een interessant gebied voor de vogelliefhebber en zeker ook voor de vogelfotograaf.
In mei 2023 heb ik een week in Extremadura doorgebracht met als belangrijkste doel om voorkomende
vogels te fotograferen.
Ik heb een vlucht geboekt naar Madrid en daar heb ik een auto gehuurd. In circa drie uur is Caceres
te bereiken waar ik een klein appartement, voor weinig geld, met weinig voorzieningen had
gereserveerd op de camping van Caceres. Op de camping kun je voor weinig geld goed eten en het zijn
vriendelijke mensen. Vanuit de stad Caceres zijn de meeste interessante plekken binnen een uur
rijden te bereiken.
Extremadura
Ik had via naturephototoursspain een fotohut besproken bij een kolonie bijeneters. Het
bespreken
ging redelijk vlot, maar je moet wel de vinger aan de pols houden om teleurstellingen te voorkomen.
De fotohut bevond zich in Arroyo de la Luz 30 minuten rijden van Caceres. Ik kon om ca 17.00u in de
hut terecht, op het moment dat de zon gunstig stond ten opzichte van de wal waar de bijeneters hun
nesten aan het uitgraven waren. De vogels waren nog (begin mei) druk bezig met het vormen van
paartjes, waardoor er veel activiteit in het gebied rond de nesten was. Het aanbieden van prooien,
conflicten tussen de vogels, parende vogels enz. De hut biedt weinig comfort maar dat vind ik geen
probleem. Gelukkig zit je niet achter glas, waardoor je geen lichtverlies hebt en daardoor korte
sluitertijden bij een lage ISO kunt toepassen voor het fotograferen van de vliegende vogels.
Webshop
Vanwege de hectiek rond de kolonie heb ik na aankomst eerst de situatie rustig zitten bekijken
waarna ik besloot in het begin de focus te leggen op vogels in vlucht en later over te gaan op meer
statische situaties. Dit in verband met het aanwezige licht.
Voor de statische opnamen heb ik gekozen voor tijden rond de 1/250 sec waarbij de ISO rond de 200
kon blijven. Voor de vogels in vlucht gebruikte ik de continous high speed mode met 20fps en de 60
fps die je de mogelijkheid biedt om actie vast te leggen die in andere modi nauwelijks te realiseren
zijn. Helaas alleen in jpeg-formaat.
Als bijvangst dook er ook een hop op. Andere vogels heb ik hier niet gezien.
Monfragüe.
Natuurpark Monfrague ten noorden van Caceres herbergt soorten als de Spaanse keizerarend,
dwergarend, steenarend, monniksgier, vale gier, zwarte wouw, oehoe’s en meer. Het Natuurpark ligt
aan de rivier de Taag die hier vandaan richting Portugal stroomt. De Peña Falcón rots in Monfragüe,
die ook wel Salto del Gitano genoemd wordt is de locatie om een aantal van deze soorten te kunnen
fotograferen. De gieren overnachten in deze omgeving en vertrekken s’ ochtends als de lucht
opgewarmd wordt op zoek naar prooien. Bij het opstijgen vliegen ze vaak langs de ruïne van het
kasteel in Monfragüe. Deze is langs een smalle weg te bereiken in de buurt van de Pena Falcon. Er
zijn hier mooie opnamen te maken, want de gieren komen soms op ooghoogte langs vliegen. Er zijn hier
mooie composities te maken met de langs glijdende gieren en de bergen in de achtergrond.
Ik had de pech dat op de ochtend dat ik daar was het erg koud was en er een harde wind stond,
waardoor de gieren niet vaak langs de ruine van het kasteel vlogen.
In Monfragüe zijn er verschillende uitkijkpunten zoals Mirador el Pliegue, Mirador Malavuelta en
Mirador de la Higuerilla. Kijk uit naar de zwarte ooievaar en de oehoe. Een beetje navragen bij
andere bezoekers leert je de exacte locatie waar je de verschillende soorten dat seizoen kunt
vinden.
Torrejon el Rubio
In Torrejon el Rubio had ik een vogelhut besproken via La Cañada de Monfragüe als opvulling,
want een andere reservering bij het nest van een hop kon
niet doorgaan. Bij deze vogelhut zouden vooral kleinere vogels te zien moeten zijn.
In deze hut zit je achter een spiegelende ruit, waardoor de vogels jou absoluut niet kunnen zien. Je
moet echter wel rekening houden met aanzienlijke lichtverlies, waardoor snelle tijden ten koste gaan
van hoge ISO-waarden hetgeen mijn voorkeur niet heeft. Wat ik ook een nadeel van deze fotohut vind
is dat de ruit waar je doorheen fotografeert verticaal staat in plaats van onder een kleine hoek.
Het gevolg is dat de vogels steeds zichzelf zien in de ruit en dat is voor sommige soorten een reden
om in de aanval te gaan omdat ze een concurrent menen te zien in de ruit. Voor de hut is een
vijvertje aangelegd die verder is aangekleed met takken en stronken
De vogels die ik hier gezien heb zijn de blauwe ekster, buizerd, hop pimpelmees en roodkopklauwier
(Lanius senator). Ik vond dit geen interessante locatie. De hop die op bezoek kwam was misschien het
meest interessant, maar die besteedde vooral tijd aan het bevechten van de schijnbare concurrent die
hij in het glas meende te zien. De blauwe eksters houden andere vogels op afstand waardoor er niet
veel variatie was.
Wat ook irritant was, is dat ondanks intensieve communicatie van mijn kant er toch niemand aanwezig
was om mij toegang te verlenen tot de hut. Pas na diverse telefoontjes lukte het om iemand te
organiseren die mij kon binnen laten, maar toen was het mooiste licht natuurlijk al verdwenen.
Jammer.
Dehesa de Casillas
Via Hides el Millaron had
ik twee vogelhutten besproken.
Eerst een ochtend bij een vogelhut waar de ijsvogel regelmatig langs komt. De locatie ligt op
anderhalf uur rijden van Caceres en ik moest om 08.00u aanwezig zijn. Helaas ook hier ter plaatse de
nodige telefoontjes moeten plegen voordat de gids op dook om me naar de hut te brengen.
Hier zit je weer achter spiegelglas met alle nadelen van dien. Hier had ik er nog wat meer moeite
mee, omdat de jonge ijsvogels het concept niet begrepen en regelmatig hard tegen de ruit aanvlogen
en dan versuft bleven liggen. Geen prettige situatie en eenvoudig te verhelpen.
De hut staat aan de rand van een grote vijver. Er zijn takken en stronken geplaatst waar de
ijsvogels op kunnen zitten. Helaas is het water voor de hut bedekt met waterplanten, waardoor de
ijsvogel niet voor de hut het water in duikt. Gelukkig kwam hij wel vaak voor de hut om zijn prooi
te verdoven door het hard tegen de tak te slaan.
De favoriete plek van de ijsvogel lag ongunstig ten opzichte van de fotohut, waardoor je in de
ochtenduren, wanneer het licht op z’n best is en de vogel het actiefst is, tegen de schaduwzijde van
de vogel aan keek.
De ijsvogels kwamen regelmatig langs, maar tegen de middag waren ze veel minder frequent te zien en
zaten ze vaak buiten het bereik van mijn lens.
De volgende dag was ik weer op deze locatie maar nu in een andere vogelhut, waar vandaan gieren te
fotograferen waren. De gids stond deze keer op mij te wachten. Na een steile klim met de jeep en
aanhanger kwamen we bij de vogelhut waar het karkas van de schaap uitgeladen werd, voor de gieren,
en wat vlees aan een tak bevestigd werd als prooi voor de roofvogels.
Ook hier zit je achter spiegelglas.
Het is altijd afwachten hoe lang het duurt voordat de gieren het karkas in de gaten hebben. Het kan
natuurlijk ook dat ze elders een karkas hebben gevonden. In mijn geval waren ze na circa een halfuur
in beeld. Eerst kwamen er wat Zwarte Wouwen (Milvus migrans) langs die zich stortten op het vlees
dat aan een tak was vastgemaakt. Er waren ook wat raven (Corvus corax) op het karkas afgekomen, maar
ze kunnen er nog niet veel mee als de gieren het karkas nog niet hebben opengereten. Op een gegeven
moment vlogen de vogels die op de grond zaten gehaast weg. Toen ik de omgeving afzocht naar de
oorzaak, zag ik dat een vos op het toneel was verschenen. Deze begon van de prooi te eten, maar werd
al snel gestoord door de gieren. Dit leverde veel confrontaties op, die helaas door het spiegelglas
niet goed waren vast te leggen. De activiteit vereist een korte sluitertijd en dat resulteert in een
dusdanig hoge ISO-waarde, dat ik de meeste opnamen niet goed kon gebruiken. Na enige tijd gaf de vos
het op. De overmacht aan gieren werd hem te veel.
Doordat de locatie hoog op en heuvel is kun je mooie zachte achtergronden krijgen bij het vastleggen
van de vliegende en uitbuikende gieren.
Al met al een leuke locatie om gieren vast te leggen, zowel vliegend als zittend op de rotsen.
Behalve de vale gier (Gyps fulvus) waren er ook een paar monniksgieren (Aegypius monachus) op het
feest afgekomen.
Santa Marta de Magasca
Tussen Trujillo en Caceres in de buurt van Santa Marta de Magasca zijn er nestkasten opgehangen aan
palen waar de stroomvoorziening langs loopt. In deze nestkasten broeden torenvalken en europese
scharrelaars (Coracias garrulus) en kauwtjes. De weg heeft geen plekken waar je kan stoppen zonder
de rest van het verkeer te hinderen. Te voet gaan is ook geen optie. Het is een kwestie van de
omgeving goed observeren en stoppen als het verkeer het toelaat. Er zijn soms controles op dit stuk
en er wordt tegen het stoppen opgetreden. De torenvalken zijn erg schuw en vliegen weg als je met de
auto vaart mindert in de buurt van hun nestkast. De scharrelaars staan wat meer toe, waardoor je
deze beter kunt fotograferen. Helaas was ik hier steeds op minder gunstige momenten van de dag,
waardoor het licht te hard was voor mooie opnamen.
In deze omgeving zijn de grote en kleine trap te zien. Ik heb ze echter niet kunnen ontdekken.
Waarschijnlijk was het al te laat in het seizoen.
Caceres
Op de camping in Caceres is een grote groep blauwe eksters (Cyanopica cyanus) aanwezig. Ze broeden
in de dehesa achter de camping. In het achterste deel van de camping kun je ze goed fotograferen. Ze
zijn niet zo schuw als de blauwe eksters die je elders tegenkomt. Door me verdekt op te stellen en
stukjes brood te voeren heb ik de blauwe eksters goed kunnen fotograferen. Ik streef er altijd naar
om vooral foto’s te maken waar enige activiteit op voorkomt en dat is hier goed gelukt. Het vergt
wel wat pionieren. Ik had wat voorwerpen op het pad neergelegd, zodat ik daarop kon scherpstellen.
Ik maak gebruik van Back Button Focussing. Met het fototoestel in high speed mode (20 fps) maakte ik
dan opnamereeksen als de blauwe eksters de landing inzetten om het brood op te pakken. Door de
referentiepunten was ik in staat om scherpe foto’s te maken van de blauwe eksters op het moment dat
ze hun vleugels spreidden om te gaan landen.
Ik heb gebruik gemaakt van de Nikon Z9 vooral combinatie de 80-400 tele zoom. Een enkele keer heb ik ook
de 1.4 teleconverter gebruikt. Bij het fotograferen van
de bijeneters heb ik vaak gebruik gemaakt van de 60 fps modus die de Nikon Z9 biedt. Hiermee kun je
actiefoto's realiseren die ondenkbaar zijn gebruik makend van andere instellingen. Dat je daarbij alleen
resultaten in jpeg krijgt neem ik graag voor lief.